Wat is een schub?
Veel mensen met MS hebben last van schubs. De klachten worden dan ineens erger, later worden ze weer minder. Er zijn medicijnen om een schub te behandelen.
In het kort
- Bij een schub worden MS-klachten plotseling erger. Dit duurt ten minste 24 uur.
- Een schub ontstaat door nieuwe ontstekingen in het centrale zenuwstelsel.
- Na verloop van tijd worden de klachten weer minder en begint het herstel.
- Schubs komen vooral voor bij relapsing remitting MS (RRMS).
- De neuroloog of MS-verpleegkundige beoordeelt wat de beste behandeling is.
Een schub: ineens meer MS-klachten
Mensen met MS, multiple sclerose, kunnen plotseling meer last krijgen van hun MS-klachten. Of ze krijgen ineens nieuwe klachten. Zo’n aanval noemen we een schub (spreek uit: sjoep). Er worden ook wel andere woorden voor gebruikt, zoals relapse, terugval of exacerbatie. Een schub duurt ten minste 24 uur. Vaak is de schub na enkele dag weer over. Daarna worden de klachten minder, soms verdwijnen ze helemaal.
Waardoor ontstaat een schub?
Een schub ontstaat doordat de MS zorgt voor nieuwe ontstekingen in het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg). Dit kan bijvoorbeeld komen door stress, of door een virusinfectie. Vrouwen krijgen in de eerste weken na een bevalling sneller een schub.
Verschillende klachten bij een schub
De klachten tijdens een schub zijn bij iedereen anders. Het hangt af van de plek waar de ontsteking in het centrale zenuwstelsel zit. Klachten waar je (meer) last van kunt krijgen, zijn bijvoorbeeld:
- oogproblemen
- vermoeidheid
- gevoelsstoornissen
- zwakke of stijve spieren
- evenwichtsproblemen
- blaasproblemen
- spraakproblemen
Herstel na een schub
Wanneer de ontstekingen over zijn, worden de klachten minder en begint het herstel. Hoe snel dit gaat, verschilt per persoon. Soms krijg je binnen hetzelfde jaar weer een schub. Maar er kan ook meer tijd tussen de aanvallen zitten.
Verschillende vormen van MS
Schubs komen vooral voor bij relapsing remitting MS (RRMS). Ongeveer 85% van de mensen met MS heeft deze vorm. Ook bij secundair progressieve MS (SPMS) kun je soms nog een schub krijgen. Bij primair progressieve MS (PPMS) is de kans op een schub veel kleiner.
Schub of pseudoschub?
Voor een goede behandeling van de klachten is het belangrijk om zeker te weten dat het een echte schub is, en geen pseudoschub. Maar wat is dan een pseudoschub? Pseudo betekent: nep. Een pseudoschub is dus een nep-schub. De MS-klachten worden dan wel erger, maar niet door nieuwe ontstekingen. Het zijn de oude ontstekingen die ineens meer klachten geven. Dit kan bijvoorbeeld komen door warmte, koorts, stress of vermoeidheid. Meestal gaat de pseudoschub binnen enkele dagen weer over.
Wat is er tegen een schub te doen?
Bij een schub is het belangrijk dat je snel contact opneemt met je neuroloog of MS-verpleegkundige. Deze kan beoordelen wat de beste behandeling is. Er zijn medicijnen om de schub te behandelen, die krijg je via een infuus of pillen. Maar ook de klachten die je door de schub hebt gekregen, moeten worden behandeld. Je komt dan bijvoorbeeld terecht bij een uroloog, een fysiotherapeut of een logopedist. > Meer over de behandeling van een schub
Artikel met medewerking van:
- dr. Joost Smolders - neuroloog, Erasmus MC
Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 15 januari 2024