Veroorzaakt het Epstein-Barr-virus MS?
Virusinfecties hebben invloed op de kans om MS te krijgen. Vooral het Epstein-Barr-virus blijkt een rol te spelen. Wat is hierover al bekend?
In het kort
- Het Epstein-Barr-virus komt bij meer dan 90% van de mensen voor.
- Het virus kan onder andere de ziekte van Pfeiffer veroorzaken.
- Er is een verband tussen het virus en MS. Bij een infectie door het virus wordt de kans op MS groter.
- Het kan zijn dat het virus het afweersysteem verstoort en zo MS veroorzaakt.
- Er is nog veel wetenschappelijk onderzoek nodig naar de precieze rol van het virus bij MS.
Een virus dat veel voorkomt
Het Epstein-Barr-virus heet zo omdat het is ontdekt door de wetenschappers Epstein en Barr. Het is een virus dat bij meer dan 90% van de mensen voorkomt. Iemand die het heeft gekregen, raakt het niet meer kwijt. Via het speeksel verspreidt het zich gemakkelijk naar andere mensen.
Veroorzaker van de ziekte van Pfeiffer
De ziekte van Pfeiffer is een bekende ziekte die door het Epstein-Barr-virus wordt veroorzaakt. Mensen met deze ziekte hebben vaak last van keelpijn, koorts en vermoeidheid. Het virus kan ook andere ziekten veroorzaken, zoals bepaalde soorten kanker. Maar de meeste mensen worden niet ziek van het virus.
Een verband tussen het virus en MS
Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat er een verband is tussen het Epstein-Barr-virus en MS. Mensen die nooit met het virus besmet zijn geraakt, hebben een veel lager risico om MS te krijgen. De kans op MS is dan zelfs 32 keer kleiner. Iemand die door het virus de ziekte van Pfeiffer heeft gekregen, heeft juist een hoger risico om MS te krijgen. De kans op MS is dan 2 tot 3 keer zo groot.
MS en het afweersysteem
Om het verband tussen het Epstein-Barr-virus en MS beter te kunnen begrijpen, is het belangrijk om te weten hoe MS werkt. Bij mensen met MS is er iets mis met het afweersysteem. Afweercellen vallen de beschermlaag rond de uitlopers van de zenuwcellen aan. Die beschermlaag, de myeline, raakt daardoor beschadigd. Het gevolg is dat de zenuwcellen de signalen vanuit de hersenen niet meer goed kunnen doorgeven aan de spieren en organen. Deze werken dan niet meer zoals het hoort.
Heeft het virus invloed op het afweersysteem?
Onderzoekers denken dat het Epstein-Barr-virus het afweersysteem kan verstoren. Waarschijnlijk raken de afweercellen dan van slag en beginnen ze het eigen lichaam aan te vallen. Maar deze theorie is nog niet bewezen. De meeste mensen met het virus krijgen geen MS. Er moet dus iets zijn waardoor de virusinfectie bij de ene mens wel tot MS leidt, en bij de ander niet. Misschien dat erfelijke eigenschappen daarbij een rol spelen. Die bepalen namelijk hoe iemands afweersysteem precies werkt.
Meer onderzoek is nodig
Er is in elk geval nog veel wetenschappelijk onderzoek nodig naar het precieze verband tussen het Epstein-Barr-virus en MS. De uitkomsten van dit onderzoek moeten duidelijk maken of bestrijding van het virus kan helpen tegen MS.
Artikel met medewerking van:
- dr. Joost Smolders - neuroloog, Erasmus MC
Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 15 januari 2024