Leven met MS

Wat kun je eten en drinken bij slikproblemen?

Bij slikproblemen kan het helpen om je voedsel en drinken aan te passen. Lees hier tips voor onder andere de warme maaltijd en de broodmaaltijd. 

In het kort 

  • Slikproblemen zijn voor iedereen verschillend.  
  • Samen met een logopedist kijk je welk eten en drinken je problemen geeft en wat je juist wel goed kunt doorslikken. 
  • Dunne dranken kun je dikker maken en droog voedsel minder droog.  
  • Taai voedsel kan zachter gemaakt worden. 

Welke vorm eten en drinken? 

Bij MS, multiple sclerose, komen slikproblemen vaak voor. Niet iedereen heeft er op dezelfde manier last van. Sommige mensen verslikken zich snel in dunne dranken zoals water, thee of koffie. Anderen moeten juist hoesten van droog of kruimelig voedsel. Of je hebt moeite met het kauwen van taai of hard eten. Mensen die vaak last hebben van slikproblemen kunnen hierdoor na een tijdje te weinig van bepaalde voedingsstoffen binnenkrijgen. Voor slikproblemen zijn verschillende behandelingen en hulpmiddelen. Misschien weet je al van jezelf welke vormen van eten en drinken slikproblemen geven. Een logopedist kan hier ook bij helpen. Je kunt dan bijvoorbeeld bepaald voedsel vermijden, vervangen of het eten en drinken aanpassen. 

Broodmaaltijd 

Je kunt de broodmaaltijd makkelijker maken om te eten met aanpassingen, zoals: 

  • de korst afsnijden van boterhammen 
  • zacht brood eten, zoals bolletjes, puntjes of croissants
  • zacht en smeuïg beleg gebruiken zoals boter, jam, chocoladepasta, smeerkaas, smeerworst of belegsalades 
  • zachtgekookt ei, roerei en knakworst op brood eten 
  • brood vervangen door soep, pap, vla, yoghurt of kwark met fruit

Warme maaltijd 

De warme maaltijd kun je klaarmaken zoals gewoonlijk en daarna kleiner maken door het in stukjes te snijden, te prakken, te vermalen of te pureren. Hiervoor kun je een blender, keukenmachine of staafmixer gebruiken. Begin 'droog’ met mixen of prakken en voeg er daarna eventueel jus of bouillon aan toe. 

Andere mogelijkheden om de warme maaltijd aan te passen naar je behoeften zijn: 

  • zachte vleessoorten eten zoals stooflapjes, gehakt, rookworst, knakworst en kipfilet 
  • groente goed gaar koken 
  • extra saus toevoegen aan pasta en rijst: deze zijn minder geschikt om te mixen 

Drinken 

Voor sommige mensen zijn dikkere dranken makkelijker om te drinken dan dunne. Dranken zoals smoothies en drinkyoghurt zijn van nature wat dikker. Dunne dranken kun je dikker maken met een verdikkingspoeder of verdikkinsgel. Deze koop je bij de drogist of apotheek. Je mengt de poeder of gel met het drinken volgens de gebruiksaanwijzing. Ook vla, yoghurt, pap en soep kun je hiermee dikker maken. 

Tips 

  • Variatie is belangrijk. Wissel zoet en hartig met elkaar af, en koude en warme maaltijden.  
  • Maak meerdere porties tegelijk klaar en bewaar de porties voor later. Je kunt het eten een paar dagen in de koelkast bewaren en een paar weken in de vriezer.  
  • Als je aangepast voedsel eet, kun je nog steeds uit eten gaan. Laat het restaurant van tevoren weten welke dikte en gladheid de gerechten moeten hebben. Je kunt ook extra jus, saus of bouillon aan het personeel vragen.  

Artikel met medewerking van:

  • Caroline Bruggeman - logopedist, MS Expertisecentrum Nieuw Unicum

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 6 november 2024

Lees meer over Leefstijl

Volgend artikel