Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding bij stamceltherapie (aHSCT)
Stamceltherapie heeft invloed op de vruchtbaarheid. Wat moet je weten over stamceltherapie en vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding?
In het kort
- De medicijnen die worden gebruikt tijdens stamceltherapie kunnen mannen en vrouwen onvruchtbaar maken. Dit kan tijdelijk zijn of voor altijd.
- Bespreek een eventuele kinderwens vooraf met de arts. Samen kunnen jullie kijken naar de mogelijkheid om eicellen of zaad in te vriezen voor later.
- Chemotherapie is schadelijk voor een ongeboren baby. Gebruik daarom anticonceptie in de periode voor en na de stamceltherapie.
- Borstvoeding geven na stamceltherapie is schadelijk voor je kind. Wanneer je weer borstvoeding mag geven, hangt af van de medicijnen die zijn gebruikt bij de chemotherapie.
Gevolgen van aHSCT bij de vrouw en man
Tijdens autologe hematopoëtische stamceltransplantatie (aHSCT), ook wel stamceltherapie, krijg je zware medicijnen die onder andere de afweercellen doden. Deze medicijnen heten chemotherapie of kort: chemo. Chemo maakt ook andere lichaamscellen kapot, zoals eicellen bij vrouwen. Ook de eierstokken kunnen minder goed werken door chemo. Daardoor kun je onvruchtbaar worden. Dit kan tijdelijk zijn of voor altijd. Vrouwen kunnen na aHSCT ook eerder in de overgang komen. Bij mannen kan stamceltherapie het sperma of de zaadcellen beschadigen. Dit kan iemand tijdelijk of voor altijd onvruchtbaar maken.
Kinderwens en aHSCT
Heb je een kinderwens? Bespreek dit met de arts vóór de behandeling. Een deskundige op het gebied van vruchtbaarheid kan uitleg geven over het invriezen van eicellen of zaadcellen. Deze kunnen na de behandeling gebruikt worden om kinderen te krijgen. Bijvoorbeeld met in-vitrofertilisatie (ivf). Dit is een techniek waarbij een zaadcel en een eicel in het laboratorium bij elkaar worden gebracht. Dit wordt een vruchtje. De arts plaatst het vruchtje vervolgens terug in de baarmoeder om te zorgen voor een zwangerschap.
Anticonceptie tijdens en na de behandeling
Tijdens en na de stamceltherapie is het voor mannen en vrouwen belangrijk om geschikte anticonceptie te gebruiken. Er blijft een kans bestaan dat je vruchtbaar blijft na de behandeling. Een kind dat verwekt wordt tijdens of na de behandeling met chemo, heeft een grotere kans op afwijkingen. De kans op een miskraam is ook groter. Deze risico's kunnen een jaar na de behandeling nog aanhouden. Bespreek met de arts welke soort anticonceptie geschikt is.
Borstvoeding en aHSCT
Geef je borstvoeding? De schadelijke chemo kan in de moedermelk belanden. Dit is schadelijk voor een baby. Het is belangrijk om na stamceltherapie geen borstvoeding te geven. Bespreek met de zorgverlener wanneer het weer veilig is om borstvoeding te geven.
Artikel met medewerking van:
- dr. Erwin Hoogervorst - neuroloog, St. Antonius Ziekenhuis
Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 24 januari 2024