Behandeling en zorg

Stamceltherapie (aHSCT) in Nederland

Sinds december 2022 is de behandeling met stamceltherapie mogelijk in Nederland voor een kleine groep mensen met MS. Wanneer kan iemand in Nederland deze behandeling krijgen?

In het kort

  • Het is mogelijk om een stamceltransplantatie voor MS te ondergaan in Nederland. 
  • Stamceltransplantatie is niet voor iedereen met MS een geschikte behandeling. Er gelden voorwaarden.
  • De MS moet erg actief zijn, ondanks het gebruik van ontstekingsremmende medicatie. 

Vergoeding voor stamceltherapie

Stamceltherapie bestaat al tientallen jaren als behandeling van kanker. Voluit heet dit: autologe hematopoëtische stamceltransplantatie (aHSCT). Sinds december 2022 is de behandeling ook beschikbaar voor een deel van de mensen met erg actieve MS, multiple sclerose. De verzekering vergoedt deze behandeling.

Wanneer kun je een behandeling krijgen?

Een groep artsen beoordeelt of iemand aan de voorwaarden voldoet. De voorwaarden om de behandeling te krijgen zijn in Nederland: 

  • Soort MS. Alleen mensen met zeer actieve relapsing remitting MS (RRMS) kunnen behandeld worden met stamceltherapie. En enkel als tweedelijns medicatie niet werkt. Iemand moet minimaal 3 maanden na de start met het tweedelijns medicijn nog steeds schubs hebben. Ook moeten nieuwe ontstekingen zichtbaar zijn op een MRI-scan.
  • Leeftijd. Voor stamceltherapie moet iemand tussen de 18 en 55 jaar zijn.
  • Klachten. Iemand moet tussen 3.0 en 6.5 scoren op de EDSS. Dit is een maat om de beperking door MS te bepalen. 
  • Ziekteduur. Voor stamceltherapie mag iemand niet langer dan 10 jaar geleden de diagnose MS hebben gekregen. 

Wanneer kun je geen behandeling krijgen?

Wanneer je niet voldoet aan de gestelde voorwaarden, kun je in Nederland niet behandeld worden met stamceltherapie. Ook bij overgevoeligheid voor de medicijnen die tijdens de behandeling gebruikt worden, krijg je geen stamceltherapie. Als je een andere ziekte hebt waardoor de behandeling gevaarlijker wordt kan de behandeling niet doorgaan. Bijvoorbeeld bij hart- of vaatziekten.

Beoordeling

Als iemand volgens de eigen neuroloog geschikt is voor stamceltherapie, moet een tweede neuroloog deze beoordeling bevestigen. Dit noemen we een second opinion. Dit gebeurt in het Amsterdam UMC, het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein, het Erasmus MC in Rotterdam, het Alrijne Ziekenhuis in Leiderdorp of het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem. Daarna volgt nog een beoordeling door een landelijke groep van neurologen, hematologen en radiologen. Als die commissie goedkeuring heeft gegeven, kan de behandeling plaatsvinden in het Amsterdam UMC of in het St. Antonius Ziekenhuis. 

Artikel met medewerking van:

  • dr. Erwin Hoogervorst - neuroloog, St. Antonius Ziekenhuis
  • dr. Zoé van Kempen - neuroloog, Amsterdam UMC

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 24 januari 2024

Lees meer over Stamceltherapie

Volgend artikel