Problemen met kleinere bewegingen (fijne motoriek)
Door MS-klachten kunnen dagelijkse dingen, zoals schrijven, een glas vasthouden of tandenpoetsen moeilijker worden. Hoe komt dit?
In het kort
- MS-klachten kunnen het moeilijker maken om voorwerpen te pakken, vast te houden en op het juiste moment los te laten.
- Dit komt meestal door schade aan de zenuwen in de hersenen en het ruggenmerg. Het lukt dan niet om de spieren goed aan te sturen.
- Ook minder gevoel of pijn in de handen en vingers, tremoren en spasmen maken het lastiger om de kleinere bewegingen te maken.
- Er zijn hulpmiddelen waarmee het beter lukt om dagelijkse dingen zelf te blijven doen.
Voorwerpen pakken, vasthouden en loslaten
MS, multiple sclerose, kan invloed hebben op hoe je beweegt. De oorzaak is meestal schade aan de zenuwen in de hersenen en het ruggenmerg. Hierdoor lukt het de hersenen niet meer om de spieren normaal aan te sturen. Het is vooral moeilijk om te bepalen hoe krachtig en snel een beweging moet zijn. En wanneer de beweging moet starten en stoppen. Dit kan het moeilijker maken om voorwerpen op te pakken, vast te houden en weer los te laten wanneer je dat wil. Dit heet ook wel: de fijne motoriek. Het gaat om de kleinere bewegingen die je vooral met je handen en vingers doet. Bijvoorbeeld schrijven met een pen, een glas of bestek vasthouden en tandenpoetsen.
Andere oorzaken van problemen met de fijne motoriek
Kleinere bewegingen met de handen worden moeilijker door bijvoorbeeld spasmen en tremoren. Bij een spasme trekken de spieren onverwacht samen. Een tremor is een bevende beweging: een trilling. Daarnaast kan een doof gevoel in handen het moeilijker maken om dingen vast te grijpen en los te laten. Je voelt dan eigenlijk niet goed wat je doet met je vingers. Pijn kan ervoor zorgen dat je bewegingen anders maakt dan vroeger. Dit heeft ook invloed op de fijne motoriek.
Medicijnen bij beweegklachten
Medicijnen om MS te remmen proberen achteruitgang te voorkomen. Als de spasticiteit het probleem is werken spierverslappende medicijnen soms. Of bijvoorbeeld een behandeling met botox. Bij een nieuwe klacht of een schub helpt soms een ontstekingsremmer, zoals methylprednisolon.
Therapie en hulpmiddelen
De fysiotherapeut en ergotherapeut kunnen ook helpen bij problemen met kleinere bewegingen. Een fysiotherapeut kan advies geven of laat je oefeningen doen, waarmee je bijvoorbeeld de spieren in je arm, hand, schouder en bovenlijf traint. Daarnaast bestaat er shockwavetherapie. Dit is een speciale behandeling waarbij een therapeut de spieren lostrilt. Een ergotherapeut kan je ook helpen. Deze geeft advies over hoe je je dagelijkse bezigheden zo lang mogelijk zelfstandig kunt doen. Een ergotherapeut weet ook welke hulpmiddelen je kunt gebruiken bij verschillende handelingen, zoals een aangepaste pen, verzwaard bestek of een tandenborstel met een dikker handvat.
Artikel met medewerking van:
- Michelle Bakker - fysiotherapeut, MS Expertisecentrum Nieuw Unicum
- drs. Luuk van Rooij - neuroloog, Maasstad Ziekenhuis
Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 19 december 2024