Er bestaan virussen die het afweersysteem verstoren. Wetenschappers denken dat sommige virussen de ziekte MS kunnen veroorzaken. Hoe zit dat?
In het kort
Volgens wetenschappers kunnen sommige virussen het afweersysteem verstoren. Ze denken dat het afweersysteem hierdoor extra actief wordt en uiteindelijk zorgt voor MS, multiple sclerose. Of het virus zorgt op een andere manier dat de afweer de myelinelaag kapotmaakt. Eigenlijk weten we hier nog te weinig over. Wetenschappers snappen nog niet helemaal hoe een virus het afweersysteem kan veranderen. Of welk virus precies belangrijk is bij het ontstaan van MS.
Een virus wordt vaak doorgegeven van mens tot mens. Dit zorgt ervoor dat veel mensen weleens besmet zijn geweest met een bepaald virus. Onderzoek naar virussen als oorzaak van MS is dus erg moeilijk. Wetenschappers doen onderzoek naar verschillende virussen en ontstekingen. Ze denken dat een aantal bekende kinderziekten het afweersysteem in de war kunnen brengen. Kinderziekten zijn ziekten die veel mensen als kind krijgen, zoals griep, de waterpokken en krentenbaard. En ziekten waarvoor kinderen ingeënt kunnen worden, zoals kinkhoest.
Wetenschappers hebben nog niet 1 bepaald virus gevonden dat MS veroorzaakt. Dit is ook niet gek, want er zijn meer dan 9.000 officiële virussen. De meeste mensen raken in hun leven met veel verschillende virussen besmet. Dit gebeurt ook vaak op jonge leeftijd. Het is daarom voor wetenschappers moeilijk te bepalen welk van die virussen MS kan veroorzaken. Ze hebben wel een vermoeden bij sommige virussen. Maar dan zijn er vaak ook mensen zonder MS die dat virus vroeger hebben gehad.
In hersenweefsel van mensen met MS hebben wetenschappers aanwijzingen gevonden voor een afweerreactie tegen een virus. Prof. dr. Inge Huitinga en haar onderzoeksteam willen met steun van Stichting MS Research uitzoeken of er daadwerkelijk een virus zit, welk virus dit is en of deze een rol speelt bij het ontstaan van MS.
Meer hierover op de website van Stichting MS ResearchEen virus waar wetenschappers veel onderzoek naar doen is het Epstein-Barr-virus. Dit is een virus dat meer dan 90% van de mensen bij zich draagt. Iemand die het heeft gekregen, raakt het niet meer kwijt. En het verspreidt zich makkelijk naar andere mensen. De meeste mensen worden niet ziek van dit virus. Er lijkt een verband tussen het Epstein-Barr-virus en MS. Maar hoe dit precies zit, begrijpen wetenschappers nog niet helemaal.
Iemand met MS is bijna altijd besmet met het Epstein-Barr-virus. Mensen die nooit besmet zijn geweest met het Epstein-Barr-virus hebben een veel kleinere kans op MS. De kans is ongeveer 32 keer kleiner. Het Epstein-Barr-virus zorgt bij sommige mensen voor de ziekte van Pfeiffer. Door wetenschappelijk onderzoek weten we dat deze mensen juist een grotere kans op MS hebben: 2 tot 3 keer zo groot. Dit betekent niet dat MS veroorzaakt wordt door het Epstein-Barr-virus. Onderzoekers denken wel dat het virus het afweersysteem verstoort en de afweer hierdoor het eigen lichaam aanvalt. Maar deze theorie is nog niet bewezen. Hiervoor is nog meer onderzoek nodig. > Meer over onderzoek naar de oorzaken en risicofactoren
Recent onderzoek laat dus zien dat het Epstein-Barr-virus (EBV) belangrijk is bij het ontstaan van MS. Dr. Marvin van Luijn (MS centrum ErasMS) en zijn team doen hier met steun van het Nationaal MS Fonds onderzoek naar. Ze denken dat de invloed van EBV op het afweersysteem de sleutel is tot het ontdekken van de oorzaak van MS.
Meer hierover op de website van het Nationaal MS FondsExperts dragen bij aan betrouwbare informatie op MS.nl.
Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 23 januari 2024