MS-behandeling anno 2025: Waarom 'eerst zacht, dan hard' niet meer werkt

Eerste- en tweedelijns medicijnen, als je met MS te maken hebt, heb je hier gegarandeerd over gehoord. Vroeger moest je eerst 'mildere' medicijnen proberen voordat je 'sterkere' middelen mocht krijgen. Maar deze aanpak past niet meer bij wat we nu weten over MS. Steeds meer neurologen pleiten voor verandering. Ik leg je uit waarom.

Hoe het begon

Tot 2006 was de behandeling van MS redelijk eenvoudig. Er waren maar een paar medicijnen beschikbaar: de interferonen en Copaxone. Deze werkten ongeveer even goed (matig) en hadden vergelijkbare bijwerkingen. In 2006 kwam daar verandering in met de komst van Tysabri. Dit medicijn werkte veel beter, maar had ook een klein risico op een ernstige herseninfectie (PML). Om dit nieuwe, krachtigere medicijn zorgvuldig in te zetten, ontstond het systeem van eerste- en tweedelijns behandeling. Daarnaast waren nieuwere medicijnen ook vaak duurder. Verzekeraars wilden daarom dat mensen eerst de goedkopere middelen probeerden.

Wat we nu weten

Inmiddels weten we veel meer over MS. Onderzoek laat zien dat de meeste schade ontstaat in de eerste jaren van de ziekte. Schade die er eenmaal is, kan meestal niet meer worden hersteld. Het is dus belangrijk om de ziekte zo vroeg mogelijk goed onder controle te krijgen.

Waarom het oude systeem niet meer past

Er zijn verschillende redenen waarom het oude systeem niet meer werkt:

1. Vroege behandeling is cruciaal Juist in het begin van MS is het belangrijk om ontstekingen goed te remmen. Anders kan er blijvende schade ontstaan.

2. Betere controle mogelijk Artsen kunnen nu veel beter controleren of medicijnen veilig zijn voor iemand. Ook kunnen ze bijwerkingen vroeger opsporen.

3. Nieuwe medicijnen zijn veiliger We weten nu dat 'sterkere' medicijnen niet automatisch gevaarlijker zijn. Sommige nieuwe, effectieve medicijnen zijn net zo veilig als de oudere middelen.

4. Iedere MS is anders MS verloopt bij iedereen anders. Bij sommige mensen is de ziekte heel actief, bij anderen rustiger. De behandeling moet daarop worden aangepast.

Wat betekent dit voor jou?

Steeds meer neurologen kijken nu eerst goed naar jouw situatie:

• Hoe actief is je MS?

• Welke risicofactoren heb je?

• Wat zijn je wensen en omstandigheden?

• Welk medicijn past daar het beste bij?

Op basis daarvan kiezen ze samen met jou het meest geschikte medicijn. Dat kan een mild of een sterk medicijn zijn - wat het beste past bij jouw situatie.

Praat erover met je arts

Heb je MS of heb je net de diagnose gekregen? Bespreek dit dan met je neuroloog. Vraag gerust waarom een bepaald medicijn wordt gekozen en of er alternatieven zijn. De keuze voor een behandeling maak je samen.

Tot slot

Het is goed nieuws dat we steeds beter snappen hoe we MS moeten behandelen. De oude regels passen daar niet meer bij. Een behandeling die direct goed bij je past, geeft de beste resultaten. Gelukkig zien we dat steeds meer neurologen en ziekenhuizen deze nieuwe aanpak omarmen. Dat is een belangrijke stap vooruit in de behandeling van MS.